Ergenlik döneminde karşılaşabileceğimiz Parasomnia olarak adlandırılan uyku terörü, bireyin uyku esnasında aniden korku ile uyanması olarak tanımlayabiliriz. Bireyin uyku esnasında istem dışı davranışlarını ve deneyimlerini içerir. Bu soruna sahip bireyler, uyurken konuşabilir, ev içerisinde gezebilir, uyandığı halde hareket etmekte zorluk çekebilir. Bazı durumlarda da birey de uyku felci de görülmektedir. Genellikle ataklar olarak görülür. Bu atakların ne kadar süreceği bilinmemekle birlikte, bireylerde görülen belirtilere göre değişim göstermektedir. Semptomlar çok kısa sürse de atağın şiddetine göre değişebilmektedir.
Uyku Terörü (Parasomnia) Kimlerde Görülür ?
Uyku terörü durumunu çoğunlukla 5-7 yaş arasındaki çocuklarda görebilmekteyiz. Ergenlik döneminden sonra görülme sıklığı azalsa da yetişkinlik döneminde de görülmektedir. Özellikle derin uyku halindeyken ataklar yaşanmaktadır.
Uyku Terörü (Parasomnia) Belirtileri Nelerdir ?
Belirtiler kişiden kişiye göre değişmekle birlikte sıklıkla görülen belirtiler aşağıdaki gibidir.
- Çığlık atarak ve ağlayarak uyanma,
- Hızlı kalp atışı
- Hızlı nefes alıp verme,
- Terleme,
- Uyku sırasında konuşma, anlamsız sesler çıkarma,
- Uykudayken gözlerin açık olması,
- Uykudayken hareketler etme,
- Uykudayken diş gıcırdatma veya sıkma,
- Uyandıktan sonra korku yaşanması ,
- Uyandırırken güçlük yaşanması,
- Uyanınca atağı hatırlamama,
- Atak sırasında uyandırıldıysa kafa karışıklığı ve şaşkınlık durumu yaşanması,
Uyku Terörü (Parasomnia) Neden Ortaya Çıkar ?
Uyku terörü, yaşam tarzı ve psikolojik sorunlar nedeniyle ortaya çıkabilen bi uyku bozukluğudur. Gün içinde yaşana durumlar, rahatsızlık veren durumlar bilinç altına yerleşerek bireylerin kaliteli bir uyku geçirip geçiremeyeceğini etkiler.
- Ailede yaşanan sorunlar,
- İşte yaşana sıkıntı durumlar,
- Yoğun Stres yaşanması,
- Uyku düzeninin olmaması,
- Düzensiz beslenme,
- Alkol tüketimi,
- Aşırı uykusuz kalmak,
- Bazı antidepresan ve uyarıcı ilaçların kullanımı neden olabilmektedir.
Uyku Terörü (Parasomnia) tanı yöntemleri nedir ?
Uyku terörü genellikle çocuklarda görüldüğü için çocukluk dönemimde görülen atakların sıklığı incelenmelidir. Bu ataklar nadir oluyorsa bir tedaviye gerek yoktur. Ama gece terörü çocukluk döneminde çok sık görülüyorsa ya da yetişkinlik döneminde görülüyorsa o zaman uzman bir terapistten yardım almak gerekmektedir.
Gece terörü gün içinde yaşanan sorunlar, bireylerin psikolojik problemleri nedeniyle de ortaya çıkabilir. Bu durumda atakların nedenleri araştırılmalıdır. Gece terörünü başka hastalıklar nedeniyle ortaya çıkıyorsa, bu hastalıklar uzman bir psikoterapist tarafından tedavi edilmelidir. Bu hastalıkların tedavi edilmesi gece terörünün ortadan kalkmasını sağlayacaktır.
Uyku terörü atakları genellikle aynı saatlerde görülüyorsa, bireylerin bu saatlerden önce uyandırılması gerekmektedir. Böylelikle ataklar önlenebilir. Ancak bireylerin atak sırasında uyandırılması önerilmemektedir. Bununla birlikte bu atakları yaşayan kişilerin gündüz uyumaları da tavsiye edilmektedir. Ama bu gündüz uyumanın, gece uykusunun verimliliğini düşürebileceği için yetişkinler için tavsiye edilmemektedir.
Uyku terörü hangi yaşta yaşanırsa yaşansın kişi bir uyku saati planlanmalıdır ve bu plana bağlı kalınmaya çalışılmalıdır. Bu sayede de ataklar azalabilmektedir.
