Travma kişinin kendisinin ya da başkalarının fiziksel bütünlüğünü tehdit edeni ölüm ya da yaralanmaya neden olabilecek olaylar yaşaması veya başkalarının bu tür yaşantılarına tanık olması travma olarak tanımlanabilir.
Doğal afetler, kazalar, savaşlar, işkence, tecavüz ve terörizm gibi olaylar travmatik yaşantılara örnek verilebilir.
Bir olayda;
- Yaşama karşı tehdit algılama
- Vücudun bütünlüğüne karşı tehdit algılama
- Sevdiklerimize karşı tehdit algılama
- İnanç sistemlerimize karşı tehdit algılama söz konusu ise bu olay kişi için travmatik bir yaşantı olur.
Travma Zeminlerine Verilen Normal Tepkiler
Araştırma sonuçlarına göre, felaketlere verilen tepkileri beş aşamada incelenebilir.
1. İlk etki aşaması : Kaygı ve korkular ön plandadır.
2. Kahramanlık aşaması : Çoğu kişi, felaketin korkunç sonuçlarıyla başa çıkmak için fiziksel ve zihinsel olarak kendini tüketircesine çalışır.
3. Balayı aşaması : Hayatta kalındığı, özel veya devlete bağlı kurumlardan gelen yardımlar için büyük bir minnettarlık yaşanır.
4. Uyanış aşaması : Kuruluşların veya görevlilerin yapılması gerekenleri zamanında yapmamış olmalarına duyulan engellenmişlik ve öfke hissedilir.
5. Yeniden yapılanma aşaması: Zihinsel ve duygusal yeniden yapılanma sonucunda, algılamalar daha gerçekçi olur. Karşılaşılan problemlere kişisel çözümler getirebilmek için sorumluluk alınır. Gerekli görüldüğü koşulda bu son aşama psikoterapinin en verimli olması beklenir
Travmanın Sebep Olduğu Ruhsal Hastalıklar:
- Depresyon
- Panik Bozukluğu
- Sosyal Fobi
- Travma Sonrası Stres Bozukluğu
- Takıntı Hastalığı
- Psikosomatik hastalıklar (deri döküntüleri, mide-bağırsak hastalıkları, ağrılar v.s.)
- Kaygı Bozukluğu
Travma Tedavisi
Çocukluk çağı travmalarının bazılarını, iyileştirmenin zamanı geldiğini düşünüyorsanız, onları geçmişte bırakıp şimdiki yaşamınızdaki etkilerini azaltabilirsiniz.
Bunlar ;
1. Psikoterapi
Psikoterapi bireylerin duygusal ve davranışsal sorunlarının çözümünü ve ruh sağlığının geliştirilmesini ve korunmasını amaçlayan tekniklerdir.
Ebeveynlerinize ya da diğer aile üyelerinize anlat(a)madığınız şeyleri, sizi derinlemesine dinleyip ve anlayabilecek destekleyici bir terapiste anlatmanın iyileştirici gücü fazladır. Kendinizi iyi hissetmenizi sağlar.
Terapist, size zor sorular sorabilir. Ancak, bunu yaparak, geçmişinizdeki olaylara farklı açıdan bakmanızı sağlar. Yaşadığınız olayları eksiksiz bir şekilde zihinsel veya duygusal olarak işlemenize yardımcı olur.
2. EMDR
Hızlı göz hareketleri ve uyarılarla duyarsızlaştırma ve yeniden işleme yöntemidir. Terapist, danışanı acı verici travmasının zihninde yeniden canlandırmasını sağlar Sonra da yeniden düzenlenmesi için danışanı yönlendirir.
Geleneksel terapinin aksine, olaylar hakkında daha az konuşma gerektirdiği için daha hızlı bir yöntemdir.
EMDR Tedavisinin 8 Aşaması:
- Hastanın öyküsünün alınması
- Hazırlık ( Hastaya EMDR tedavisinin tanıtılması, hastadan izin alınması ve güvenli yer uygulaması yapılması.)
- Travmanın değerlendirilmesi ( hedef anı, olumlu-olumsuz düşüncelerin keşfi )
- Göz hareketleriyle duyarsızlaştırma
- Yerleştirme ( olumlu düşüncelerin yerleştirilmesi )
- Vücut bulguları taraması
- Kapatma
- Yeniden değerlendirme ( sonraki seans da yapılır.)
Travma Ağacı
