Depresyon sürekli üzüntü ve ilgi kaybı halidir. Nasıl hissettiğimizi, nasıl düşündüğümüzü, ve nasıl davrandığımızı olumsuz etkileyen yaygın bir duygu durum bozukluğudur. Bireylerin hissettiklerini düşündüklerini ve davranışlarını etkileyen depresyon çeşitli duygusal ve fiziksel sorunlarını ortaya çıkarabilir. Normal günlük akışta sorun yaşanabilir ve bazen yaşamaya değmez gibi düşündürebilir. Depresyon sadece keyifsizlik ya da zayıflık değildir. Depresyon tedavi edilebilir ve tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Bu tedavi süreci kişiden kişiye göre değişebilir. Bazı vakalarda uzun sürebilir. Depresyonu olan bireylerin çoğu ilaç, psikoterapi ya da ikisiyle birlikte devam eden bir tedavi sonucunda iyileşebilirler.
Depresyon neden olur:
- Depresyonun nadiren tek bir nedeni olur. Genellikle çeşitli faktörlerin etkisi vardır. önemli bir yakının kaybedilmesi veya ölümü,
- Yeni koşullara uyum sağlama (örneğin; evlilik, işsizlik, emeklilik)
- Hormon dengesindeki değişiklikler (örneğin: hamilelik ile doğum sonraki hafta veya aylarda, tiroid problemlerinde, menopoz döneminde)
- Düşük benlik saygısı ve çok bağımlı olma, aşırı özeleştiri yapma ya da aşırı kötümser olma gibi bazın kişilik özelliklerinin,
- Fiziksel ve cinsel istismar durumlarında,
- Zor bir ilişki ya da finansal problemlerde,
- Genetik akrabaların tıbbi geçmişlerinde alkolizm, bipolar bozukluk, depresyon veya İntihar öyküsünün olması,
- Lezbiyen, gey, biseksüel ve ya transseksüel bireylerin çevresindeki ortamların destekleyici olmaması,
- Anksiyete bozukluğu, yeme bozukluğu veya travma sonrası stres bozukluğu gibi diğer zihinsel sağlık bozukluklarının varlığı,
- Ağır alkol, uyuşturucu ve sigara kullanımı,
- Kanser, felç, kronik ağrı veya kalp hastalıkları gibi ciddi ve kronik hastalıkların yaşanması,
- Yüksek tansiyon ilaçları veya uyku hapları gibi bazı ilaçların kullanımının, bireylerde Depresyonun gelişmesi riskini daha da arttırdığı gözlenmiştir.
- Depresyon belirtileri nelerdir?
- Sürekli üzüntü hali,
- Günlük aktivitelere ilgisizlik,
- Aşırı yeme ve ya iştahsızlık,
- Uykuya dalmada zorluk yaşama, sık sık uyanma veya aşırı uyuma,
- Sürekli yorgun hissetme hali,
- Konuşmada ve hareketlerde yavaşlık,
- Değersiz hissetme,
- Karar vermede zorluk,
- Özsaygı ve özgüven durumunda azalma,
- Umutsuzluk ve kötümserlik düşünceleri,
- Cinsel fonksiyon bozuklukları,
- İntihar eğilimi vb
Depresyon tanısı konulabilmesi için en az iki hafta devam etmesi gerekir. Depresyon çocukluktan yaşlılığa kadar her yaşta görülebilir. kadınlarda görülme oranı erkeklere oranla daha yaygındır. Bir kez depresyon geçirenler ilerleyen zamanlarda tekrar depresyon geçirme ihtimalleri vardır.
Depresyon Türleri:
- Majör Depresyon: Depresyon çeşitleri arasında en şiddetli olandır. Günün çoğunda depresif hissetme ve ümitsizlik, suçluluk, değersizlik gibi yoğun olumsuz duygular hakimdir. Tekrar eden ölüm ve intihar düşünceleri vardır. Kendiliğinden düzelmesi mümkün değildir. Destek alınmalıdır.
- Kronik Depresyon-Distimik Bozukluk: uzun süre devam eden ( iki sene veya daha fazla) bir bozukluktur. Kronik depresyonda belirtiler Majör Depresyondan daha az şiddetlidir, kişinin günlük yaşamını önemli oranda etkilemez. Kişi hayattan ciddi derecede kopmamıştır, işini ve sosyal yaşamını sürdürür.
- Atipik Depresyon: kişinin içinde fırtınalar kopmasına rağmen dışarıya mutlu görünme çabası içinde olmasıdır. Aşırı yeme, aşırı uyuma, sinirlilik, öfke patlaması, reddedilmeye karşı aşırı hassasiyet, olaylara göre değişen (kötüleşen veya iyileşen) ruh halidir.
- Mevsimsel Depresyon: Her sene aynı zamanda ortaya çıkar. Çoğunlukla sonbahar ve kış mevsiminde başlar, ilkbahar veya yaz döneminde biter. bunun nadir bir türü olan yaz depresyonu ; yaz başı başlar ve sonbaharda biter.
- Maskeli Depresyon: Psikolojik belirtiler ikinci planda kalmıştır, bedensel belirtiler; alkol ya da madde kullanımı, cinsel işlev bozukluklar öne çıkmıştır. Bazı psikiyatristler maskeli depresyonu somatoform bozukluğu olarak değerlendirir. Maskeli Depresyon tanısı koymak zordur. Kişinin yüz ifadesinde çökkünlük yoktur ve sahte bir gülümseme vardır.
- Melankoli: Eskiden beri bilinen depresyondur. Sabahları kötüleşme belirgin özelliktir. Suçluluk duyguları yoğundur.
- Psikotik Depresyon: ağır bir depresyon çeşididir. Hezeyanlar halüsinasyonlar ve düşünce bozuklukları ile seyreder.
- Yaşlılık Depresyonu: yaşlılık döneminde beyin hücrelerinde damarlarda bozulmalar meydana gelir. buna bağlı olarak beyinde serotonin ve dopamin salgılanmasında bozulmalar olur. bu durum depresyona sebep olabilir. bir şey yapmak istememe, hevesini kaybetme yaygındır.
- Doğum Sonrası Depresyonu: hormonal değişimler doğrudan doğum sonrası depresyona sebep olmaz ama anne olmakla ilgili sosyal, psikolojik değişiklikler ve sorumluluklar eklenmeye başlar. bunların etkisiyle depresyon gelişebilir.
