Ergenlerde OKB’nin Yaygın Belirtileri
Obsesif-Kompulsif Bozukluk (OKB), ergenlik döneminde çeşitli şekillerde kendini gösterir. Yaygın belirtiler arasında obsesyonlar ve kompulsiyonlar bulunur. Obsesyonlar, kontrol edilemeyen, tekrarlayıcı ve rahatsız edici düşünceler, imgeler veya dürtülerdir. Ergenlerde sıkça görülen obsesyonlar arasında kirlenme veya mikrop kapma korkusu, düzen ve simetri ihtiyacı, zararlı olma korkusu ve dini ya da ahlaki obsesyonlar yer alır. Bu düşünceler genellikle ergenlerin yoğun kaygı hissetmesine yol açar.
Kompulsiyonlar, obsesyonların yarattığı kaygıyı azaltmak amacıyla gerçekleştirilen tekrarlayıcı davranışlar veya zihinsel eylemlerdir. Ergenlerde sıkça görülen kompulsiyonlar arasında aşırı el yıkama, sayma, tekrar tekrar kontrol etme, eşyaları düzenleme ve belirli duaları ya da cümleleri tekrar etme yer alır. Bu davranışlar zaman alıcıdır ve ergenlerin günlük işlevselliğini olumsuz etkiler.
OKB Tanısının Konulmasında Kullanılan Kriterler
Obsesif-Kompulsif Bozukluk tanısı, DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition) kriterlerine göre konulur. Tanı sürecinde, belirtilerin en az bir saat boyunca günlük yaşam aktivitelerini ve işlevselliği belirgin bir şekilde etkilemesi gerekir. Ayrıca, obsesyonlar ve kompulsiyonlar sadece başka bir mental bozukluğun belirtileri olmamalıdır.
Ergenlerde OKB tanısının konulması için klinik değerlendirme önemlidir. Psikolog veya psikiyatrist, ergenin semptomlarını ayrıntılı bir şekilde değerlendirir ve belirtilerin şiddetini, süresini ve etkisini belirler. Bu süreçte, aile görüşmeleri ve okul raporları da tanıya yardımcı olabilir. Ergenlerde OKB, sıklıkla depresyon, anksiyete bozuklukları ve dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu (DEHB) gibi diğer mental sağlık sorunları ile birlikte görülebilir. Bu nedenle, kapsamlı bir değerlendirme yapılması, doğru tanı ve tedavi için kritik önem taşır.
